Türkiye'de elektrikli araç (EV) devrimi hız kesmeden devam ediyor. Artan model çeşitliliği ve genişleyen şarj ağları, birçok sürücüyü bu sessiz ve çevreci teknolojiye yönlendiriyor. Ancak EV dünyasına adım atan herkesin aklındaki en temel sorulardan biri şüphesiz şarj konusu: "Aracımı nerede şarj edeceğim?", "Ne kadar sürer?", "AC ile DC arasındaki fark ne?", "22 kW ile 150 kW ne anlama geliyor?".

Eğer siz de bu soruların cevabını arıyorsanız, doğru yerdesiniz. Bu kapsamlı rehberde, 2025 yılı itibarıyla Türkiye'deki elektrikli araç şarjı ile ilgili bilmeniz gereken her şeyi, en basit ve anlaşılır haliyle ele alacağız.

Temel Kavramlar: AC ve DC Şarj Nedir? Arasındaki Fark Ne?

Şarj türlerini anlamadan önce, elektriğin iki temel formunu bilmek gerekir: Alternatif Akım (AC) ve Doğru Akım (DC).

• Alternatif Akım (AC): Evlerimizdeki prizlerden gelen, yönü sürekli değişen elektrik türüdür.
• Doğru Akım (DC): Pillerin ve bataryaların depoladığı, tek yönde akan elektrik türüdür. Elektrikli araçların bataryaları da enerjiyi DC olarak depolar.

İşte en kritik nokta da burada ortaya çıkıyor. Evimizden (AC) aldığımız elektriğin, aracın bataryasına (DC) depolanabilmesi için bir dönüştürücüye ihtiyaç vardır. Bu dönüştürücü, aracın içinde yer alır ve **"On-Board Charger" (Dahili Şarj Ünitesi)** olarak adlandırılır.

Türkiye'deki Şarj Türleri ve Güçleri

Şimdi gelelim pratikte karşınıza çıkacak şarj seçeneklerine ve güçlerine. Bu güçler, 1 saatte bataryaya ne kadar enerji aktarılabileceğini ifade eder.

1. Ev Tipi Priz (AC) - 2.3 kW

Bu, en temel ve en yavaş şarj yöntemidir. Aracınızla birlikte gelen ve standart bir ev prizine takılabilen mobil şarj adaptörü ile yapılır. Ortalama **2.3 kW** güç sağlar.

• Kullanım Yeri: Müstakil evler, kapalı otoparklar. Acil durumlar için her yerde kullanılabilir.
• Avantajı: Ekstra kurulum gerektirmez, en ucuz şarj yöntemidir.
• Dezavantajı: Çok yavaştır. 60 kWh'lık bir bataryayı tam doldurmak 25-30 saati bulabilir. Genellikle gece boyunca "bir miktar" şarj eklemek için kullanılır.

2. Wallbox / AC İstasyon - 7.4 kW, 11 kW, 22 kW

Bunlar, evlere, sitelere veya iş yerlerine kurulan özel şarj üniteleridir (Wallbox) ya da halka açık alanlarda (AVM, otel otoparkı vb.) bulunan AC şarj istasyonlarıdır.

• 7.4 kW (Monofaze): Evler için en yaygın Wallbox gücüdür. Standart bir ev elektriği altyapısıyla (monofaze) uyumludur. 60 kWh'lık bir bataryayı yaklaşık 8-9 saatte doldurur. Gece şarjı için idealdir.
• 11 kW (Trifaze): Daha güçlü bir seçenektir ve genellikle trifaze (sanayi elektriği) altyapısı gerektirir. Sadece 11 kW veya üstü AC şarjı destekleyen araçlar bu hızdan tam faydalanabilir. 60 kWh'lık bataryayı yaklaşık 5-6 saatte doldurur.
• 22 kW (Trifaze): Halka açık AC istasyonlarda sıkça bulunur. En hızlı AC şarj türüdür. Ancak çoğu binek otomobilin dahili şarj ünitesi 11 kW ile sınırlıdır. Aracınız 22 kW AC şarjı desteklemiyorsa, bu istasyondan yine 11 kW güç alırsınız. Destekleyen araçlar için dolum süresi 2.5-3 saattir.

3. Hızlı Şarj (DC) - 50 kW, 100 kW, 150 kW

DC şarj istasyonları, özellikle şehirlerarası yollardaki dinlenme tesislerinde ve büyük şehirlerdeki merkezi noktalarda bulunur. Amaç, kısa bir mola sırasında bataryayı hızlıca doldurmaktır.

Genellikle bu istasyonlarda bataryayı **%20'den %80'e** çıkarmak hedeflenir. Çünkü bataryayı korumak için şarj hızı %80'den sonra ciddi şekilde yavaşlar.

• 50 kW: Türkiye'de en yaygın DC şarj gücüdür. Ortalama bir EV'yi %20'den %80'e yaklaşık 45-60 dakikada şarj eder.
• 100-150 kW: Yeni nesil istasyonlarda bulunur. Şarj süresini 25-35 dakikaya indirir. Uzun yolculuklar için idealdir.

4. Ultra Hızlı Şarj (DC) - 300 kW ve Üzeri

Türkiye'de sayısı hızla artan bu istasyonlar, şarj teknolojisinin zirvesini temsil eder. Özellikle 800V batarya mimarisine sahip yeni nesil araçlar (örn: bazı Hyundai, Kia, Porsche modelleri) bu hızlardan tam olarak faydalanabilir.

• Kullanım Yeri: Ana arterler, otoyol dinlenme tesisleri.
• Süre: Uyumlu bir aracı %10'dan %80'e 18-20 dakika gibi rekor sürelerde şarj edebilir.
• Maliyet: En hızlı şarj yöntemi olduğu için genellikle kWh birim fiyatı en yüksek olan seçenektir.

Sonuç: Hangi Şarj Cihazı Sizin İçin Doğru?

Doğru şarj cihazı seçimi tamamen yaşam tarzınıza ve ihtiyaçlarınıza bağlıdır:

• Günlük Şehir İçi Kullanıcı: Eğer müstakil eviniz veya kapalı otoparkınız varsa, gece boyunca aracınızı şarj etmek için bir **7.4 kW Wallbox** en mantıklı ve ekonomik çözümdür.
• Sık Uzun Yol Yapanlar: Sık sık şehir dışına çıkıyorsanız, aracınızın maksimum DC şarj hızını bilmeli ve seyahat rotanızdaki **100 kW ve üzeri DC istasyonlarını** planınıza dahil etmelisiniz.
• Apartman Sakinleri: Evde şarj imkanınız yoksa, iş yerinizdeki veya yakınınızdaki halka açık **AC (11-22 kW)** veya **DC (50 kW)** istasyonları ana şarj kaynağınız olacaktır.

Elektrikli araç dünyası ilk başta karmaşık görünebilir, ancak temel AC/DC farkını ve kW güçlerinin ne anlama geldiğini anladığınızda, şarj planlaması yapmak oldukça kolaylaşır. Unutmayın, en ucuz şarj her zaman evde yapılan AC şarj, en hızlısı ise yoldaki DC şarjdır.